z wszystkiego
  • Przyimki łączące się z nazwami państw wyspiarskich

    7.06.2023
    7.06.2023

    Szanowni Państwo,

    dlaczego mówimy „na Filipinach”, a nie „w Filipinach” skoro państwo to położone jest na wielu wyspach, podobnie co na przykład Japonia, wobec której z kolei używa się przyimka „w”?

    Pozdrawiam

  • wracać z powrotem
    4.10.2010
    4.10.2010
    Panie Profesorze,
    chciałabym zapytać o zwrot wracać z powrotem. Oczywiście jest to pleonazm, ale czy jest to błąd? Mam wrażenie, że przynajmniej w języku potocznym można by ten zwrot uznać za poprawny?
    Z poważaniem
    Paulina Chechłacz
  • wraz z dziećmi
    23.10.2014
    23.10.2014
    Czy w zdaniu: „Na wesele zaproszeni zostali: Kowalscy, Nowakowie, Kwiatkowscy, wraz z dziećmi” fragment wraz z dziećmi dotyczy tylko Kwiatkowskich, czy wszystkich zaproszonych?
    Z poważaniem
    Leszek Wdowiak
  • Być z kimś w ciąży – o ojcu dziecka czy o dziecku?
    31.01.2017
    31.01.2017
    Czy być z kimś w ciąży może odnosić się do dziecka? Czy tylko do ojca? Innymi słowy, czy kobieta może powiedzieć pamiętam, jak byłam z tobą w ciąży do syna?

    Łączę wyrazy szacunku
    Dorota
  • do Pirla z Cannavarem

    4.12.2007
    4.12.2007

    Zgodnie z https://sjp.pwn.pl/zasady/257-68-3-Nazwiska-zakonczone-na-o;629634.html powinno się odmieniać nazwiska włoskich piłkarzy: do Pirla z Cannavarem, do Cannavara z Pirlem. Takie odmienione formy widzi się jednak i słyszy bardzo rzadko. Mam wrażenie, że ta reguła nie wytrzymała próby czasu i sportowych komentatorów. Czy to powód, by ją rozszerzyć, np. w przyszłych wydaniach słowników?

    A co z zakończonymi na -o nazwiskami hiszpańskimi i portugalskimi, bo to języki, które pominięto w https://sjp.pwn.pl/zasady/257-68-3-Nazwiska-zakonczone-na-o;629634.html

  • Interpunkcja zdań złożonych podrzędnie z frazeologizmem

    2.11.2016
    2.11.2016

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie w związku z tą poradą. Intuicyjnie odbieram zdanie Wybieraj z czego chcesz jako zbudowane inaczej niż Rób, co chcesz, ale nie potrafię ściśle uzasadnić, w czym pierwsze jest „składniowo gorsze” od drugiego, co prowadzi do kolejnych problemów interpunkcyjnych. Np. Jedźmy, dokąd chcesz, prawda? Ale czy już Zabierz komputer dokądkolwiek chcesz?

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Interpunkcja zdań z trzeba (potrzeba)
    20.03.2016
    20.03.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałbym się dowiedzieć, jak wobec specyficznego, quasi-czasownikowego statusu takich wyrazów jak trzeba, potrzeba powinna wyglądać interpunkcja w pewnych zdaniach. Np.
    Zrobił więcej(,) niż trzeba/potrzeba,
    Wszystko wygląda(,) jak trzeba,
    Powiedzieć(,) komu trzeba,
    Zrobić(,) co trzeba.
    Ponadto niektóre z tych zdań można chyba uznać za sfrazeologizowane.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Kłopotliwy biernik z końcówką -a
    5.11.2018
    5.11.2018
    Szanowni Państwo,
    wobec natarczywej mody zastępowania biernika dopełniaczem, albo inaczej, odmiany rzeczowników nieżywotnych jak żywotnych, co popełnił już Stefan Żeromski pisząc zapalił papierosa, mam pytanie dotyczące współczesnej poprawności: skomponował, wykonał, zagrał mazurek czy mazurka, marsz czy marsza, polonez czy poloneza? Podobnie jest z bananem: zjadłam (co?) banan czy (kogo? – o, zgrozo!) banana. Poproszę kotlet czy kotleta?

    Z poważaniem
    Janina Stadnicka
  • Ku wraz z celownikiem
    6.05.2020
    6.05.2020
    Dzień dobry
    W Gramatyce języka polskiego Józefa Muczkowskiego (trochę stara pozycja) przy odmianie rzeczownika pojawia się taka rada: „Celownik na owi zakończony z przyimkiem ku w niektórych na u skracamy, np. ku końcu zamiast ku końcowi, ku Krakowu, ku Paryżu”.
    Starałem się sprawdzić, użycie -u w celowniku razem z przyimkiem ku jest obecnie poprawne (szczególnie chodzi mi o ku końcu), ale nigdzie nie mogłem znaleźć takiej informacji.
    Z góry dziękuję za pomoc i poświęcony czas.
  • małpa z brzytwą
    19.05.2004
    19.05.2004
    Co oznacza i skąd zostało zaczerpnięte określenie małpa z brzytwą? Czy w ogóle jest to powszechnie znany związek frazeologiczny, czy nie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego